Tok Selehor (Tumpat)

TOK SELEHOR

TUMPAT, KELANTAN:  TOK SELEHOR adalah singkatan nama atau gelaran kepada Haji Abdul Rahman bin Haji Uthman yang merupakan seorang ulama besar bertaraf wali dari Tanah Melayu yang berasal dari Kelantan. Tok Selehor dilahirkan di Kampung Lubok Jong di pinggir Sungai Selehor pada tahun 1871 Masihi yang kini dikenali Kampung Kok Pasir, Tumpat, Kelantan.

Tentang pembelajaran Al-Quran pula, disebabkan bapanya yang merupakan seorang Guru Al-Quran, memudahkan Tok Selehor mempelajari kitab berkenaan dari bapanya sendiri. Selepas itu, Tok Selehor telah dihantar oleh bapanya untuk menuntut ilmu di Pondok Tuan Guru Haji Abdul Malik di Sungai Pinang.

Selepas itu, Tok Selehor belajar lagi di Pattani (Siam) selama tujuh (7) tahun dengan Tuan Guru Haji Abdul Rashid, Kuala Bekah dan Tuan Guru Haji Abdullah Tok Jong, Bendang Jong. Sekembalinya Tok Selehor dari Pattani (Siam), beliau menyambung pelajaran ke Mekah pula selama 18 tahun.

Sekembalinya Tok Selehor dari Mekah, beliau telah membuka pondok di tepi Sungai Selehor pada tahun 1340 Hijrah. Hakikatnya, Tok Selehor mempunyai kebolehan dalam pelbagai bidang, namun bidang yang sangat diminatinya ialah “tasauf”.

Ketika ditemui Wartawan JEJAK SEJARAH, bekas Penghulu Kampung Kok Pasir, Che Yusof Che Ibrahim, Pak Soh, 61, berkata pendekatan dakwah yang digunakan oleh Tok Selehor menyamai dakwah Wali Songo (Wali Sembilan) dikenali Sunan Kalijaga. Malah Tok Selehor juga pada masa itu seorang yang banyak ilmunya dalam fatwa.

Selain itu, Tok Selehor memang berminat dengan seni silat dan bermain keris. Beliau juga mahir dalam bersyair dan membaca buku-buku sastera lama.

Menariknya tentang Tok Selehor ialah beliau membina “satu lubang’ di atas makamnya dikenali “Suluk Tok Selehor” sebagai tempatnya solat dan berkhalwat untuk tujuan menginsafkan diri dan mengingatkan tentang kematian.

Tok Selehor menghembuskan nafasnya pada malam Khamis, 20 Februari, 1935 (18 Zulkaedah 1353) dalam usia 64 tahun sebagai seorang ulama besar yang berstatus wali yang bersahabat akrab dengan Tok Kenali.

 

Justeru, banyak jasa Tok Selehor terhadap Islam, Institusi Ulama serta sejarah Islam Tanah Melayu terutamanya di Kampung Kok Pasir, Palekbang, Tumpat, Kelantan. Sehingga hari ini, keadaan kampung berkenaan dalam keadaan aman dan sentosa. Walaupun penjajah Jepun dan British di Tanah Melayu kerap menjajah tempat sebagai laluan pihak berkenaan namun tidak di kampung berkenaan sewaktu hayat Tok Selehor. Sesuatu yang paling menarik di Kampung Kok Pasir, penduduk di kampung ini mesra terhadap tetamu yang datang berkunjung untuk menunjukkan keberkatan Allah terhadap wali-Nya itu dapat pula dinikmati oleh semua penduduknya pula.

Che Yusof bin Che Ibrahim atau Pak Soh.

Pak Soh ketika ditemubual Wartawan JEJAK SEJARAH.

Suluk Tok Selehor.

Makam Tok Selehor.

Pusara Bapa Tok Selehor.

Makam Haji Abbas, anak murid Tok Selehor.

Wakaf Tok Selehor. Sebatang tiang, tempat Tok Selehor menyandarkan badannya (anak panah) ketika mengajarkan ilmu kepada anak muridnya.

 Masjid Tok Selehor.

Teks dan Foto:

AZMI MOHD. SALLEH